ساعت تاریخی مارکار با نام ساعت فردوسی نیز شناخته میشود و قدمت آن به سال ۱۳۱۳ بازمی‌گردد. هنگامی که تصمیم بر آن شد تا ساعتی به نام شاعر بزرگ ایران فردوسی ساخته شود در سال ۱۳۱۵ محل دقیق این ساعت در میدان مارکار یزد انتخاب شد. در این مطلب از مجله دلتا به معرفی ساعت مارکار یزد نقطه وسط ایران می‌پردازیم.
ساعت مارکار یزد، نقطه وسط ایران
ساعت مارکار یزد با نیت خیرخواهانه توسط خیّری یزدی در شهر یزد احداث شده است. مجموعه میدان مارکار، دبیرستان مارکار و پرورشگاه مارکار با هزینه پشوتن‌جی دوسابایی مارکار که از زرتشتیان ساکن هند بود، ساخته شده است.
شهردار یزد در ابتدا مکان ساخت ساعت را میدان پهلوی (شهید بهشتی کنونی) در نظر گرفت، تا بتواند ارزش و اعتبار بیشتری را به این میدان ببخشد.
این ساعت چه زمانی ساخته شد؟
از ساخت بنای ساختمان ساعت مارکار در میدان پهلوی دو سال نگذشته بود که در مورد مکان قرارگیری ساعت اختلاف نظرهایی ایجاد شد. در نهایت این ساعت نیمه تمام را تخریب کردند و در سال ۱۳۱۵ مکان ساخت ساعت یادبود فردوسی را میدان مارکار شهر یزد، نقطه وسط ایران و مرکز شهر یزد تعیین کردند.
ساخت این ساعت باشکوه و زیبا ۶ سال به طول انجامید و در نهایت در تاریخ ۴ آبان ۱۳۲۱ ساخت این ساعت به پایان رسید.
ساعت مارکار دارای پلانی مربع شکل و با ۴ متر ارتفاع در میدانی نزدیک به مجموعه فرهنگی مارکار در شهر یزد احداث گردید. این شایعه میان مردم وجود دارد که مقداری طلا در پی ساختمان این برج مخفی شده است.
ساعت مارکار از لحاظ موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های تاریخی و معماری یکی از جاذبه‌های تماشایی شهر یزد، معروف‌ترین شهر خشتی جهان است.
درباره ساعت مارکار یزد نقطه وسط ایران بیشتر بدانیم!
مارکار متشکل از سه بخش است: ۱- پایه ۲- بدنه برج ۳- کلاهک بالای برج
بدنه خارجی ساعت از مصالح سیمانی ساخته شده است.
به گفته محققان محل قرارگیری این ساعت مرکز ایران است. ساعت این برج یک بار در هفته کوک میشود. موتور این ساعت دیدنی بر بالای پلکان‌‌هایی چوبی قرار گرفته و با اینکه هفتاد سال از عمر آن می‌گذرد، هنوز این ساعت به صورت هفته‌ای کوک میشود.
اشعار روی بدنه این ساعت
این ساعت با اشعار شاعری بومی به نام ناصر تزئین شده است. البته این اشعار صرفا جنبه تزئینی ندارند و کافی است مطابق جهت موافق ساعت حرکت کنید تا هنر شعری این شاعر و ناگفته‌‌های این برج (نام سازنده، تاریخ ساخت، و مواردی دیگر) در دو چرخش بر شما آشکار شود.
در چرخش اول، بیت‌ها و در چرخش دوم (مخالف جهت حرکت خودروها) مصراع‌‌ها معیار هستند. اشعار نوشته شده بدین‌صورت هستند:
ز فردوسی اکنون سخن یاد‌گیر سخن‌‌های پاکیزه و دلپذیر
بزرگی سراسر به گفتار نیست دو صد گفته چون نیم‌کردار نیست
به داد و دهش دل توانگر کنید ز آزادگی بر سر افسر کنید
جز از نیکنامی و فرهنگ و داد ز رفتار گیتی نگیرید یاد
چهار مصرع درج شده که در قسمت پایین برج ساعت نقش بسته بدین‌ترتیب است:
چون به سعی و اهتمام مارکار گشت در این برج ساعت برقرار
روح فردوسی پی تاریخ گفت شادم از کردار نیک مارکار
گفتنی است مصراع آخر با بهره‌‌گیری از حروف ابجد و کاربرد عدد مرکب، تاریخ ساخت بنای ساعت یعنی سال ۱۳۲۰ هجری شمسی را یادآور میشود.
پیشنهاد مطالعه: مطلب فرزند زیبای زلزله در دل روستای چورت مازندران را مطالعه کنید.
با مجله گردشگری دلتا همراه باشید.
